Η ελευθερία δεν είναι ένα ιδεώδες, αλλά μία δυνατότητα, μία πρακτική, είναι η αλήθεια αυτού που δεν ορίζεται. Αποποιούμενοι κάθε ιδέα που έχει να κάνει με μία «έννοια» της ελευθερίας, τότε θα έχουμε το πράγμα καθαυτό: όχι την εικόνα ή το ομοίωμα, αλλά την ουσία. Εάν θέλουμε να δούμε την ίδια την εξέλιξη της ζωής ως ποτάμι που οδηγείται προς την ελευθερία, τότε έχουμε δύο επιλογές: είτε να ανατρέξουμε έως την πηγή, είτε να ακολουθήσουμε το ποτάμι έως την εκβολή του, στη θάλασσα. Το άσχημο σε αυτήν την περίπτωση θα ήταν να αράξουμε στις όχθες, να βγούμε στις ακτές ή να μπατάρουμε.
Ελεύθερος κανείς γεννιέται ή γίνεται; Η ελευθερία αφορά βέβαια τη δράση, αλλά και μία κατά-σταση. Το βίωμα μόνο της ελευθερίας είναι δυνατό, όχι η καθολική ύπαρξή της. Επίσης, το βίωμα αυτό έχει ανάγκη μία εγρήγορση. Η κίνηση προς την ελευθερία είναι που οδηγεί στην απελευθέρωση, όχι η πεποίθηση ή μόνο η σκέψη. Αν κάτι γίνεται κατανοητό ως ελευθερία, δεν είναι σίγουρο ότι πρόκειται για την ίδια την ελευθερία.
Αλλά κατά πόσον μας αφορά η ελευθερία; Το θέμα είναι ότι δεν «μας αφορά», δηλαδή δεν έχει αρμούς με κάτι. Καθετί που περιορίζει τη δυνατότητα ελεύθερης ύπαρξης νοούμενης ως επαφή με το απόλυτο, την αλήθεια και το αγαθό είναι ψεύδος. Ακόμη και ο όρος «σχέση», προορίζεται να εγκαταλειφθεί, καθώς μόνο έτσι υποδηλώνεται η ύπαρξη του ελεύθερου όντος. Η σκάλα που οδηγεί έως Εκεί, δεν φτάνει συνήθως πολύ ψηλά, ή συχνά πέφτει. Ο λόγος είναι πως δεν έχει που να στηριχθεί. Αν κανείς υπέθετε ότι φτάνει κάπου, θα ήταν βαθιά νυχτωμένος, διότι δεν έφτασε έως Εκεί, όπου τίποτα άλλο δεν χρειάζεται. Ο τρόπος για να αντικρίσουμε το βασίλειο της ελευθερίας είναι να κλείσουμε τους οφθαλμούς∙ τότε θα δούμε ένα φως που ήδη υπάρχει, που υπήρχε ανέκαθεν, προερχόμενο από το βάθος του χρόνου, και προεκτείνεται έως το άπειρο. Ο χρόνος και ο χώρος είναι οι σχετικές διαστάσεις που περιορίζουν, αλλά καθετί που τις υπερβαίνει δεν ταυτίζεται απαραίτητα με την ελευθερία. Η αλήθεια του Αγαθού είναι η μόνη που μπορεί να οδηγήσει σε ένα ξύπνημα μέσα στον εαυτό, όπου τίποτα δεν θα θυμίζει το γήινο κέλυφος της φθαρτότητας και της ματαιότητας.
Αλήθεια! Πόση αλήθεια αντέχει κανείς; Πόση αλήθεια χωράει στην κεφαλή μίας βελόνας; Αν ακολουθήσουμε λοιπόν το ποτάμι προς τη μεγάλη θάλασσα, η ψυχή πρώτα θα χαθεί και μετά θα ενωθεί με το όλον. Αν στραφούμε προς την πηγή, θα εμβαπτιστούμε και μετά θα διαφωτιστούμε. Τίποτα δεν μας αφορά, δεν «σχετίζεται», πριν οδηγηθούμε στην αιτία και στην πηγή του όλου. Μόνο τότε η ζωντανή σχέση με Εκείνο, παρέχει τη δυνατότητα της ελεύθερης ύπαρξης.
