Η αποκρυπτογράφηση μυστηρίων στις άλλοτε φωτεινές και άλλοτε σκοτεινές οδούς, ίσως εκ πρώτης όψεως να μην έχει ενδιαφέρον. Κάποτε όμως ο κώδικας υπάρχει παντού. Είναι η φύσις, η ζωή στην πόλη, η αρχιτεκτονική, οι χειρονομίες, οι πλάκες με σφραγίδες στα πεζοδρόμια, κάποιες εικόνες με σύμβολα πανάρχαια ή μοντέρνα, συμπεριφορές, γκράφιτι στους τοίχους, πίσω από τα λόγια άλλα λόγια, πίσω από τη σιωπή πάλι τα λόγια. Η συνείδηση αναζητά τα σημαινόμενα, μελετά τα σημεία, αφουγκράζεται τους ήχους, ψηλαφίζει τα μνημεία, ψυχανεμίζεται την ελπίδα, οδηγεί προς τα εμπρός. Οι βιβλιοθήκες του κόσμου, οδηγούν σε άλλους κόσμους, στο παρελθόν. Ο κόσμος ανοίγεται και κλείνει, η αληθινή συνείδηση όμως, η φωνή άνωθεν, που συγγενεύει με τον αληθινό Νου, αγρυπνά. Αγρυπνά ακόμη και όταν κοιμόμαστε. Εάν συμβαίνει αυτό, τότε όταν κοιμόμαστε γνωρίζουμε ότι κοιμόμαστε. Αυτό ίσως συμβαίνει μέσα από κάποιες αναλαμπές που μας ενημερώνουν ότι ο ύπνος συνεχίζεται πριν βυθιστούμε και πάλι στον ύπνο με όνειρα ή χωρίς. Οι βιβλιοθήκες κλείνουν και ανοίγουν. Όμως οι συνειδήσεις αγρυπνούν.
Ο κόσμος τραβά το δρόμο του στην ιστορία. Κόσμος και ιστορία μας εμπεριέχουν. Τους εμπεριέχουμε και εμείς. Η πόλη διαρκώς σε ξεγελά, νομίζεις ότι σε εμπαίζει, αλλά κατά βάθος είναι έρημη. Ερημούπολις ή νεκρόπολις. Η λησμονιά κρύβει την άβυσσο. Ο χώρος και ο χρόνος είναι οι αποθήκες μας. Οι σκονισμένοι δρόμοι το πεπρωμένο μας. Το θέμα είναι από ποιο δρόμο να πάς; Από αυτόν που περπατούν πολλοί και είναι πολυσύχναστος, τη λεωφόρο με τους χιλιάδες περαστικούς ή το στενοσόκακο με τους λιγοστούς διαβάτες; «Τὰς λεωφόρους ὁδούς ἐκκλίνων δια τῶν ἀτραπῶν βάδιζε», παραδίδεται ότι είπε στην προφορική του διδασκαλία ο Πυθαγόρας. Επίσης, όποιον δρόμο και κατεύθυνση και εάν ακολουθήσεις, πάντα πάνω στον ίδιο δρόμο βαδίζεις: «ὁδός ἄνω κάτω μίη», γράφει ο Ηράκλειτος.
Το έργο της πόλης είναι και δικό μας έργο• θεατρικότητα και κίνηση, εμμονή και παραμονή, εξέλιξη και οπισθοβασία, δομή και δημιουργικότητα, σκέψη και λόγος, εκδήλωση και παγίωση, εργασία και δόλος, προσδοκία και διάψευση, σιωπή και εκφορά, μένουν ατελείωτα ίδια, συνθήκες και κοινοί παρανομαστές sine qua nons, τη μία στιγμή υπαρκτοί και την άλλη απλές λέξεις. Η διαλεκτική του ίδιου και του άλλου μας εγγράφει στο αντιφατικό της παίγνιο, σύνολο με υποσύνολα, αρχές και κανόνες που καταπατούνται, αλλά και τάσεις ποικίλες. Λύση και απορία, προσδοκία και θαυμασμός, έφεση και διέξοδος συναντώνται για να αποχωριστούν και πάλι σε λίγο. Η διαλεκτική θέτοντας τους μοναδικούς της όρους γνωρίζει εκ των προτέρων εντός της αλληλεπίδρασης των μερών του όλου, όχι το τέλος, αλλά τα βήματα της ιδιότυπης χορογραφίας της. Συχνά κάτι μπερδεύεται στον κυκλωτικό αυτόν χορό, ίσως μία χελώνα και οι χορευτές σκοντάφτουν πάνω της, καθώς αυτή δεν προλαβαίνει να ξεφύγει από την εύτακτη κίνηση του χορού («οἵον εἰ χοροῦ μεγάλου ἐν τάξει φερομένου ἐν μέσῃ τῇ πορείᾳ αὐτοῦ χελώνη ληφθεῖσα πατοῖτο οὐ δυνηθεῖσα φυγεῖν τὴν τάξιν τοῦ χοροῦ»). Τα όντα του δικτύου της πόλης ακολουθούν τον παγκόσμιο χορό• συμμετέχουν παγιδεύοντας ή παγιδεύονται, αφού έχουν ριχθεί στην υλική και ενεργειακή αυτή δίνη θέλοντας και μη. Η διαλεκτική της θέσης και της αντίθεσης συνεχίζει το ειρωνικό και αντιφατικό παίγνιό της. Μπορεί να μην καταλήγει σε σύνθεση, αν και η λειτουργία αυτού του τεράστιου και άπειρου όλου, μέσα από τη κίνησή του και τα πήγαινε-έλα του καθιστά καταφανή τη διαρκή ανασύνθεση του.
Ριχνόμαστε στον ωκεανό της Ψυχής της πόλης περιμένοντας στην καλύτερη περίπτωση την ένωση με αυτόν. Πώς όμως να πιάσεις στον ωκεανό της πόλης έστω και μέρος από το όλον, όταν αυτό μας περιέχει; Πάρα πολλά κρύβονται σε αυτόν τον «πολυβενθή» ωκεανό με τα διάφορα ψάρια, σαν του Ευαγγελίου. Σμήνη ανθρώπων ξεχύνονται• άλλοι σιωπηλοί ή θορυβώδεις, άλλοι έχοντας ή όχι αυτεπίγνωση, έχοντας ή όχι συνείδηση της μονάδας εντός του συνόλου. Ίσως η πόλη αυτή εδώ είναι μία ονειρική πόλη, και το πλήθος αποτελείται από νεκρούς, σαν να περνούν το Γεφύρι της μία βροχερή ημέρα, χωρίς καμία κοινή ελπίδα.
Εδωνά η σύγκληση, η συμπλοκή και αλληλο-περιχώρηση του όλου και του μέρους, τα όρια που διακρίνονται και κάποτε γίνονται ρευστά, όπου το Έν ως γενικότατο γένος συμπίπτει με το άτομο. Λάθος είναι να εκλάβουμε το άτομο απομονωμένο και λάθος είναι να θεωρηθεί το όλον, ή το γενικότατο Εν, ως αφηρημένο απόλυτο. Η μέση οδός άραγε, επαρκεί για τη σύλληψη και βίωση αυτού που διαλάμπει (το αληθινό Εν) πίσω από την απατηλή επιφάνεια (κατ’ αίσθηση κόσμος), όντας κρυμμένο, απρόσιτο συνήθως, αλλά πάντα διαρκώς παρόν; Αυτήν την αγωνία της προσέγγισης της αληθινά εράσμιας πραγματικότητας υποδηλώνει και η φράση «τὸ μέσον τάττειν πρὸς τὰ ἄνω». Εάν το υψηλό και υπέρτατο στοιχείο δεν κρύβεται πάντα από όλους, ίσως φανερώνεται έξω από τις εξουσιαστικές δομές που διεκδικούν ολότητες και μέρη κοινωνικά. Ίσως φανερώνεται στους λόγους των μυστικών, που προσπαθούν να αρθρώσουν λόγο περί του παντός. Θεωρώντας ως «ἄνω» και ως «ἔν» ό,τι μπορεί να προκαλεί ένα ρήγμα στον ιστό της πόλης, το θηρεύουμε γυρεύοντας τα ίχνη του• κι όμως βρίσκεται παντού, incognito. Παράξενο, ανησυχητικά διασκεδαστικό, προκλητικά αναίτιο, εγκεφαλικά πρωτογενές, λογικά αδύνατο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου